"LUYS” Fondu Ermənistan hökumətinin 2025-2027-ci illər ortamüddətli xərclər planını təhlil edib.
"Operativ Media" fondun yaydığı hesabatı təqdim edir:
"2025-2027 ortamüddətli xərclər planı kifayət qədər əlverişli iqtisadi şəraitdə hazırlanıb, lakin artıq 2024-cü ildə, may ayından etibarən vəziyyətin kəskin pisləşməsi əlamətləri görünür (sənayenin artımı kəskin şəkildə yavaşlayıb, zərgərlik fəaliyyətinin kəskin azalıb, ixrac və idxalın artım templəri da səngiyib, Ermənistana gələn və gedən turistlərin sayının balansı pisləşib, Ermənistan bankları vasitəsilə fiziki şəxslərin adına xaricdən alınan kommersiya və qeyri-kommersiya məqsədli xalis pul köçürmələri xeyli azalıb, büdcə balansı pisləşib və s. ). Bu mənfi tendensiyalar davam edərsə, layihənin reallığı ilə bağlı narahatlıqlar daha da dərinləşəcək".
Mənfi tendensiyaların daha da dərinləşməsi riski istisna olunsa belə, təqdim olunan ortamüddətli xərc planı artıq bəzi narahatlıqlar doğurur, bunlardan ən qabarıqları aşağıdakılardır:
Planda yaxın 3 ildə minimum əmək haqqı və pensiyanın artırılmasından bəhs edilmir. Başqa sözlə, proqnozlaşdırılan inflyasiya dərəcələrini nəzərə alsaq, artım olmasa, 2024-cü ilin əvvəli ilə müqayisədə 2027-ci ilin sonunda real ifadədə 16% civarında az olacağı məlum olur.
Dövlət büdcəsinin vergi daxilolmalarının cari yığımları əhəmiyyətli dərəcədə azalıb və 2025-2027-ci illərdə 2024 MDP proqramında, 2024-cü il üçün gözlənilən məbləğ 4,5% azdır.
Vergi daxilolmaları üzrə proqnozlarda “vergilər/ÜDM” göstəricisinin aqressiv artım ssenarisi davam edir. Bu arada, müxtəlif ölkələrin və dövrlərin təcrübəsi göstərdi ki, bu cür templərlə davamlı təkmilləşməni təmin etmək adətən mümkün deyil. Üstəlik, mövcud tendensiyaların qorunub saxlandığı halda, çox güman ki, bu göstərici azalacaq, baxmayaraq ki, metodoloji dəyişiklik 2024-cü ildə və sonrakı illərdə bu göstəricinin yaxşılaşmasına əhəmiyyətli dərəcədə “töhfə” verəcək, buna əsasən dövlət büdcəsinin gəlirləri 2024-cü ildən etibarən ipoteka kreditləri üzrə faiz ödənişlərindən əldə edilən gəlirlər də daxil olacaq.
Hökumətin borcu kəskin artacaq. 2027-ci ildə olması planlaşdırılan borc 2024-cü ildə olacaq. Dövlət borcunun ÜDM-də çəkisi isə 2026 və 2027-ci illərdə 55% təşkil edəcək.
2025-2027 MDP-də aydın ölçülə bilən nəticə göstəriciləri olmadan bir sıra tədbirlər təqdim edilmişdir. Proqramda bir çox “deklarativ” fikirlər (“yaxşılaşacaq”, “təmin edəcək”, “təqdim olunacaq”, “inkişaf edəcək”, “davam edəcək”, “genişləndirəcək” üslubu) var, lakin il üzrə ölçülə bilən kəmiyyət hədəfi təqdim edilməyib.
