“Hal-hazırda süni intellekt cəmiyyətin müxtəlif sahələrində olduğu kimi tibdə də geniş tətbiq olunur. Müxtəlif alqoritmlərin hazırlanması, robotik cərrahiyyədə süni intellektdən istifadə və məsafədən tibbi xidmətlərin həyata keçirilməsi dünya tibb praktikasında artıq reallıqdır. Bu texnologiyalar həm prosedurların planlaşdırılmasında, həm icrasında, həm də nəticələrin analizində həkimlərə dəstək verir”.
Bu fikirləri Operativ Media -ya açıqlamasında Milli Məclisin Səhiyyə komitəsinin üzvü Müşfiq Məmmədli deyib.
O bildirib ki, robotik cərrahiyyə süni intellektin tibbdə ən sürətlə yayılan və əhəmiyyətli sahələrindən biridir:
“Xüsusilə beyin və daxili orqanların çox həssas nöqtələrində aparılan müdaxilələrdə robotik sistemlərin üstünlükləri aydın görünür: yüksək dəqiqlik, mikromənəvi manipulyasiya və yenidən təkrarlanabilən əməliyyatlar. ABŞ və digər qabaqcıl ölkələrdə bu istiqamətdə müxtəlif prosedurlar və protokollar hazırlanır və optimallaşdırılır. Süni intellekt burada həm əməliyyat planlaşdırmasını, həm də əməliyyat zamanı real-vaxt köməyi təmin edə bilər.
Süni intellektdən məsafədən tibbi fəaliyyətlərdə — telemüayinə, uzaqdan əməliyyat köməyi və pasiyent izlənməsi — istifadə də sürətlə artır. Bu, xüsusən az xidmət göstərilən bölgələr üçün böyük potensiala malikdir: ekspert həkimlərin uzaqda olduğu halda belə yüksək səviyyəli xidmətlərin təmin edilməsi mümkündür.
Biodiagnostikada süni intelllekt alqoritmləri böyük həcmdə tibbi məlumatları analiz edərək xəstəliklərin erkən aşkarlanmasında əhəmiyyətli rol oynayır. Lakin burada diqqətli olmaq lazımdır: yalnız süni intellektə əsaslanan qərarlar səhv nəticələrə yol aça bilər. Dünyada qəbul edilmiş praktikada süni intellekt diaqnostik qərarları dəstəkləyici vasitə kimi istifadə olunur — son qərar həkimin təsdiqindən sonra verilir. Bu paralel iş rejimi səhvlərin qarşısını alır və etibarlılığı artırır.
Xəstəxanaların idarə edilməsi, prosedurların sənədləşdirilməsi və tibbi məlumatların analizi sahələrində süni intellekt artıq geniş tətbiq olunur. Çində və Avropa ölkələrində rəqəmsal xəstə qeydiyyatı, resurs paylaşımı və qərar-qəbuletmə proseslərinin süni intellekt vasitəsilə optimallaşdırılması təcrübələri mövcuddur. Azərbaycanda da ilk addımlar — elektron xəstə qeydiyyatı, resursların idarə olunması və tibbi məlumatların analizinə süni intellektin tətbiqi — prioritet ola bilər.
Süni intellektin tibbdə tətbiqi ilə bağlı əsas tələblərdən biri insan-mərkəzli yanaşmanın saxlanmasıdır. Pasiyent–həkim ünsiyyəti və həkimin son qərarı hələ də vacibdir. Süni intellekt yalnız köməkçi rolunda olmalı, kritik qərarlar və məsuliyyət həkim tərəfindən götürülməlidir. Eyni zamanda süni intellekt sistemlərinin səhv və risklərinə qarşı monitorinq, keyfiyyət təminatı və qanunvericilik mexanizmləri tələb olunur.
Süni intellekt tibbin bir çox sahəsində — robotik cərrahiyyə, diaqnostika, uzaqdan xidmət və idarəetmə — effektiv dəstək verə bilir. Biognostikada və klinik qərar qəbulunda süni intellekt yalnız həkimin yardımçısı olmalı, son qərar insan həkimə məxsus qalmalıdır.
Azərbaycanda süni intellektin tətbiqi üçün ilkin prioritetlər: elektron tibbi qeydlərin genişləndirilməsi, pilot tele-səhiyyə layihələri, robotik cərrahiyyədə peşəkarların təlimi və süni intellekt sistemlərinin etibarlılığını qiymətləndirən tənzimləmə çərçivələri. Uzunmüddətli perspektivdə süni intellektin tibbdə daha geniş tətbiqi üçün etik qaydalar, standartlar və davamlı peşəkar təlim proqramları zəruridir”.